www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

Zarząd Główny Towarzystwa Pamięci

Powstania Wielkopolskiego 1918/19

zaprasza

na uroczystość wręczenia statuetek

„Dobosza Powstania Wielkopolskiego”,

która odbędzie się w poniedziałek, 11 grudnia 2017 r.

o godz 11.oo w Sali Czerwonej Pałacu Działyńskich

/Poznań – Stary Rynek/.

Zdzisław

Wręczono nagrody "Dobosz Powstania Wielkopolskiego"
Statuetki "Dobosza Powstania Wielkopolskiego" przyznawane przez Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 wręczono w poniedziałek w Poznaniu. Nagrody są wyrazem uznania za propagowanie wiedzy o zwycięskim zrywie powstańczym.

Statuetka jest miniaturą Pomnika Dobosza, nazwanego Pomnikiem Powstania i Wolności w Śremie. W tym roku nagrody przyznano po raz 22. W gali wręczenia wyróżnień w Pałacu Działyńskich w Poznaniu wzięli udział m.in. parlamentarzyści i marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak.

W tym roku Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 przyznało pięć statuetek, w tym jedną pośmiertnie dla dr historii, archiwisty i badacza dziejów powstania wielkopolskiego Tadeusz Grygiera.

Statuetkę Dobosza wręczono prof. historii Wiesławowi Andrzejowi Hładkiewiczowi oraz archiwiście, bibliotekarzowi, nauczycielowi akademickiemu, dr historii Tomaszowi Katafiaszowi. Nagrodą uhonorowano także zasłużonego badacza i propagatora pamięci o powstaniu Jana Majewskiego – dr nauk farmaceutycznych. Majewski w swych badaniach skupia się m.in. na historii farmacji i losach ludzi związanych z tym zawodem. Laureat nagrody opracował m.in. kilkadziesiąt biogramów farmaceutów, aptekarzy i organizatorów opieki sanitarnej opublikowanych w „Biogramach uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919”. Statuetkę wręczono również Stowarzyszeniu „Ochotniczy Reprezentacyjny Oddział Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich”.

Nagrody Honorowe Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 przyznawane są nieprzerwanie od 1996 roku za działalność naukową i społeczną dotyczącą historii powstania wielkopolskiego oraz utrwalanie pamięci o jego uczestnikach.

"Dotychczas statuetką Dobosza uhonorowaliśmy 93 osoby, wraz z pięcioma dzisiejszymi laureatami jest to już 98 nagród. Wszystko wskazuje na to, że w przyszłym roku, na 100-lecie powstania wielkopolskiego odznaczonych zostanie łącznie 100 osób” – powiedział PAP prezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 Tadeusz Musiał.

Jak dodał cieszy go, że z roku na rok wzrasta świadomość i duma mieszkańców regionu z powstania wielkopolskiego. Mimo to, jak mówił, „świadomość znaczenia powstania wielkopolskiego poza naszym regionem jest przerażająco niska”. „Nadal niewystarczająca jest także wiedza o powstaniu wielkopolskim. Szczególnie, jeżeli chodzi o nasz kraj, to poza Wielkopolską, jest ona nadal niewielka” – podkreślił.

Musiał zaznaczył, że ma nadzieję, iż wraz z ustanowieniem przez Sejm i Senat przyszłego, 2018 roku, rokiem Pamięci Powstania Wielkopolskiego, wiedza o tym zwycięskim zrywie stanie się bardziej powszechna.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu i było największym zrywem niepodległościowym na terenie zaborów, zwieńczonym zwycięstwem. W pierwszym okresie walk powstańczych, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica. W polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze podpisany pomiędzy Niemcami a państwami Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła - z wyjątkiem skrawków - prawie cała Wielkopolska. (PAP)

autor: Anna Jowsa

ajw/ agz/
źródło:
[link widoczny dla zalogowanych]

Zdzisław

LAUREACI NAGRODY HONOROWEJ TPPW1918/19 ..DOBOSZ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO"
ROK 2017
Tadeusz GRYGIER (nagroda przyznana pośmiertnie)
- doc. dr historii, archiwista, wieloletni, zasłużony badacz dziejów Powstania Wielkopolskiego.
Z problematyką Powstania Wielkopolskiego Tadeusz Grygier związał się w listopadzie 1937 roku, gdy jako student Uniwersytetu Poznańskiego zastał zaangażowany w charakterze pracownika archiwalnego Referatu Historycznego DOK VII; pracował tam do 14 września 1939 r. Zgromadzone wówczas materiały pozwoliły mu czynnie włączyć się do badań nad Powstaniem, podjętych po II wojnie światowej. Jeszcze w 1938 r. w pierwszym zeszycie „Materiałów do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/1919” zamieścił artykuł dot. bibliografii historii Powstania. W 1948 roku, w „Przeglądzie Zachodnim” ukazał się jego artykuł na temat planów wyzwoleńczych Powstania Wielkopolskiego. W wydanej w 1962 roku przez Instytut Zachodni pracy zbiorowej na temat Powstania Wielkopolskiego opracował artykuł „Sytuacja polityczno-wojskowa w zachodniej części Wielkopolski w dniach powstania 1918/1919 r. Był autorem kilkuset artykułów naukowych rozpraw i recenzji, tematycznie związanych głównie z Warmią i Mazurami oraz polskimi ruchami narodowymi. Wiele publikował też na tematy metodologiczne związane z archiwistyką interesującego go obszaru.
W swoich publikacjach i referatach poddawał analizie m.in. tematy:
Powstanie wielkopolskie a plany wyzwolenia reszty ziem zachodniej Polski,
Sytuacja polityczno-wojskowa w zachodniej części Wielkopolski w dniach powstania 1918/1919,
Archiwum Referatu Historycznego DOK VII w Poznaniu i jego zagłada w 1939 r., Polityczne i wojskowe kontakty Wielkopolski i Pomorza w latach 1918-1919,
Rachunek polityczny i strategiczny poznańskiego ośrodka dyspozycyjnego w dobie powstania wielkopolskiego,
Powstanie wielkopolskie w rachunku politycznym komisarza Rzeszy do spraw wschodnich.
Swoje obszerne ustalenia przedstawiał m.in. podczas prelekcji i seminariów. Referaty doc. Tadeusza Grygiera były mocnym akcentem poszczególnych seminariów kościańskich. Fachowo przygotowane, poparte rzetelną dokumentacją i rzeczowymi wnioskami, rozszerzały wiedzę, inspirowały, a nierzadko inicjowały kolejne kierunki rozważań. Tadeusz Grygier starał się wykorzystać w maksymalnym stopniu posiadane dokumenty. Obszemością teksty te często znacznie przekraczały możliwości druku materiałów pokonferencyjnych. Można wyrazić nadzieję, że przyjdzie czas powrotu do owych maszynopisów, których zawartość w dużej mierze zachowała swoją aktualność do dzisiaj.
Tadeusz Grygier zmarł w 2000 roku.

Zdzisław

LAUREACI NAGRODY HONOROWEJ TPPW1918/19 ..DOBOSZ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO"
ROK 2017

Wiesław Andrzej HŁADKIEWICZ
- prof. historii, absolwent Wydziału Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, uczeń wybitnych profesorów: Janusza Pajewskiego, Lecha Trzeciakowskiego, Stanisława Sierpowskiego i Przemysława Hauzera, którzy zaszczepili w nim zainteresowanie dziejami Powstania Wielkopolskiego. Problematykę Powstania prezentował w formie odczytów i prelekcji w Polskim Towarzystwie Naukowym na Obczyźnie w Londynie. Jest także bardzo zaangażowany w działalność popularyzatorską na terenie województwa lubuskiego. Podczas obchodów rocznicowych Powstania Wielkopolskiego wygłasza referaty i okolicznościowe pogadanki zarówno dla studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego jak i uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
Jest również współorganizatorem Koła TPPW na Wydziale Humanistycznym w Instytucie Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego. Czynnie uczestniczył w wielu sympozjach i konferencjach naukowych m.in. w sympozjum pt. „Trewir a polska granica zachodnia, rozważania na temat granicy polsko - niemieckiej w latach 1916-1919”.
Prof. Wiesław Hładkiewicz posiada w swoim dorobku wiele artykułów publicystycznych i opracowań dotyczących Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Najnowsze opracowania o Powstańcach ukazały się w pracy jego autorstwa pt. „Wrota” (2015 r.). W najbliższych miesiącach ukaże się książka „Życie codzienne mieszkańców Środkowego Nadodrza”, obejmująca tematykę życia codziennego Powstańców, którzy po II wojnie światowej osiedlili się na terenie Polski Zachodniej.
Za zasługi w popularyzowaniu wiedzy o Powstaniu Wielkopolskim został wyróżniony medalem TPPW „Wierni Tradycji”.

Zdzisław

LAUREACI NAGRODY HONOROWEJ TPPW1918/19 ..DOBOSZ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO"
ROK 2017

Tomasz KATAFIASZ
- dr historii, bibliotekarz, archiwista i nauczyciel akademicki m.in. w Instytucie Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej (późn.: Akademii Pomorskiej) w Słupsku, w Gdańskiej Wyższej Szkole Administracji oraz w Wyższej Hanzeatyckiej Szkole Zarządzania w Słupsku, członek Polskiego Towarzystwa Historycznego. Specjalizuje się m.in. w badaniach nad osiągnięciami wychowawczymi, etosem i dziejami ruchu harcerskiego (skautowego), historią wojskowości, historią powszechną i Polski koniec XVIII - pocz. XX w. (m.in. problematyką polskiego czynu niepodległościowego w dobie porozbiorowej) oraz historią techniki i uzbrojenia. Posiada własne zbiory kolekcjonerskie, stanowiące część warsztatu naukowo-badawczego.
Zorganizował trzy Ogólnopolskie Sympozja Historyków Harcerskiego Czynu Niepodległościowego (1993, 1998, 2001), poświęcone tradycjom udziału skautingu w walkach o wyzwolenie Polski w latach 1914-1921 i wkładu harcerstwa w budowę struktur społecznych i państwowych II RP. Był organizatorem sesji naukowych o zasięgu ponadregionalnym, poświęconym powstaniom narodowym, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na polskie dążenia niepodległościowe (Koszalin 2015). Był organizatorem i współorganizatorem wielu wystaw tematycznych o charakterze muzealniczym i oświatowo - popularyzatorskim, przede wszystkim poświęconych historii ruchu harcerskiego, dawnej „broni i barwie” Wygłosił kilkadziesiąt prelekcji, odczytów i wykładów otwartych na zlecenie organów samorządu terytorialnego, szkół, towarzystw naukowych i organizacji społecznych. Jest autorem licznych publikacji o tematyce powstańczej. M.in. przygotował książkę: „Z wojskowych i patriotycznych tradycji skautingu polskiego (harcerstwa) Działalność na terenach plebiscytowych w latach 1918-1922”.
Uczestniczył w przedsięwzięciach badawczych - m.in. w ramach tematu resortowego „Dzieje polityczne i wojskowe Pomorza i Wielkopolski w l. 1914-1945”, badań nad dziejami Powstania Wielkopolskiego 1918/19 r. oraz edycji Słownika Biograficznego „Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945” i Harcerskiego Słownika Biograficznego. Należał bądź nadal jest czynnym członkiem wielu towarzystw oraz kolegiów naukowych jak m.in.: Polskie Towarzystwo Historyczne, Polskie Towarzystwo Heraldyczne, Klub Miłośników Dawnych Militariów Polskich przy Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie, Rady Naukowej Instytutu J. Piłsudskiego, Instytutu im. gen. Stefana „Grota” Roweckiego w Lesznie , Społecznej Rady Programowej „Izby Pamięci Słupszczan”. Jest członkiem honorowym Międzynarodowego Stowarzyszenia Napoleońskiego. Należy do grona członków - założycieli Światowej Rady Badań nad Polonią. Do 2003 r. kierował sekcją biografistyki w Komisji Ruchu Harcerskiego tejże Rady.

Zdzisław

LAUREACI NAGRODY HONOROWEJ TPPW1918/19 ..DOBOSZ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO"
ROK 2017

Jan MAJEWSKI
- doktor nauk farmaceutycznych, zasłużony badacz i propagator pamięci o Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919, właściciel - z żoną Konstancją i córką Anną Marią Kielak - apteki „Pod Złotym Lwem” na Starym Rynku w Poznaniu, związanej z historią Powstania Wielkopolskiego 1918/1919.
Zajmuje się historią farmacji i losami ludzi związanych z tym zawodem. Autor kilkudziesięciu biogramów farmaceutów, aptekarzy i organizatorów opieki sanitarnej w wydawanych przez TPPW Biogramach uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Aktywny uczestnik życia kulturalnego i naukowego Poznania i Wielkopolski, współorganizator wielu przedsięwzięć na rzecz pielęgnowania i upowszechniania tradycji powstańczej m. in. w poznańskim Odwachu, Instytucie PAN czy na spotkaniach farmaceutów. Autor książki Zaopatrzenie medyczno- sanitarne w powstaniu wielkopolskim i udział w nim farmaceutów”, (Poznań 1998); Opublikował także w „Wielkopolskim Powstańcu” w 1998 r. artykuł Aptekarze w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919.
Współautor bestselerowych publikacji m.in. „Od alchemii do farmacji” (Poznań 2000 i 2001), „Ekslibrisy historyków historii farmacji” ( Poznań 2002). Jego duża kolekcja poszerzona o dary i depozyty kolegów z branży dała podwaliny pod poznańskie Muzeum Farmacji, którego był współzałożycielem i pierwszym kustoszem (w latach 1998-2001). Ponadto autor albumowej monografii „Muzea farmacji i zbiory aptekarskie w Polsce” (2006) - wyróżnionej I miejscem w kategorii monografie i inne opracowania na XV Ogólnopolskim Przeglądzie Książki Krajoznawczej i Turystycznej oraz albumowego wydania ,Apteka „Pod Orłem” w Pleszewie” (Łódź 2009). Łącznie w dorobku posiada około 300 publikacji (opracowania, biogramy, materiały ze zjazdów i artykuły popularno-naukowe).
Inicjator wmurowania na ścianie apteki „Pod Złotym Lwem”, na Starym Rynku w Poznaniu tablicy pamiątkowej, związanej z wydarzeniami z 28 grudnia 1918 r. Uroczystość odsłonięcia tablicy miała miejsc podczas obchodów 90. rocznicy Powstania Wielkopolskiego.

Zdzisław

LAUREACI NAGRODY HONOROWEJ TPPW1918/19 ..DOBOSZ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO"
ROK 2017

Stowarzyszenie Ochotniczy Reprezentacyjny Oddział Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich

- działalność rozpoczęło w 2002 r. i objęte zostało honorowym patronatem Urzędu Miasta Poznania. W swojej misji przyjęło kształtowanie postaw patriotycznych, uczestnictwo w przedsięwzięciach, których celem jest krzewienie tradycji jazdy polskiej oraz historii oręża polskiego wśród dzieci i młodzieży. Oddział jako jedyny w Polsce wystawia warty honorowe: na Starym Rynku i przed pomnikiem 15. Pułku Ułanów. Współpracuje z Wielkopolskim Muzeum Niepodległości. Bierze aktywny udział w świętach i uroczystościach organizowanych przez Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego m.in. w sierpniowym cyklicznym festynie Oddziału Wielkopolskiego TPPW w Poznaniu. Bierze udział w uroczystościach patriotycznych - corocznie w centralnych obchodach Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 , Dniach Ułana, rekonstrukcjach bitew, inscenizacjach i filmach historycznych np. „ Zapomniane zwycięstwo ” i „ Ułani gen. Andersa
Przy współpracy z Grupą Rekonstrukcji Historycznej 3. Bastion Grolman Oddział przygotował inscenizację historyczną bitwy pod Bobrujskiem „Poznańczycy 1919- 2011 ”.
Stowarzyszenie należy do Federacji Kawalerii Ochotniczej. Na zaproszenie szkół członkowie stowarzyszenia biorą udział w akademiach rocznicowych i lekcjach historii związanych z Powstaniem Wielkopolskim oraz historią kawalerii wielkopolskiej. Od szeregu lat Oddział uczestniczy w obchodach rocznicowych wyzwolenia Szubina podczas Powstania Wielkopolskiego. Współorganizuje również wraz z Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmana okolicznościowe wystawy. Od kilku edycji bierze udział w przygotowaniu gry miejskiej „Kryptonim Wolność” w Kościanie, organizując punkt kawalerii powstańczej. Stowarzyszenie włącza się również do inicjatyw o charakterze lokalnym m.in. inscenizacji Bitwy pod Komarowem czy akcji „Zapal znicz”.