www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

POMNIK HARCERZY NA MALCIE W POZNANIU
W dniu 10 lipca 2013 r. zakooczono budowę Pomnika Harcerzy, zlokalizowanego w Poznaniu w Dzielnicy Nowe Miasto w Parku Malta. Pomnik umieszczony jest we wschodniej części historycznej Polany Harcerza, która w okresie Zaboru Pruskiego była „zieloną harcówką” skautów poznaoskich. Pomnik znajduje się w granicach planu, który w rzucie pionowym ma kształt Krzyża Walecznych oraz Krzyża Harcerskiego. Pierwowzorem dla projektanta pana inż. arch. Klemensa Mikuły był pomnik wybudowany w dniu 16 maja 1937 r. przez władze harcerskie ku czci poległych w latach 1918–1920 skautów – Powstaoców Wielkopolskich. Pomnik ten wybudowany był na Polanie Harcerza i został zburzony przez władze hitlerowskie latem 1940 r. Z pierwowzoru zachowano kształt bryły i proporcje pomnika, napisy i symbole harcerskie, natomiast zmieniono zwieoczenie pomnika – zamiast znicza umieszczono symboliczne ognisko. Nowy pomnik znacznie przekracza rozmiary poprzednika. Jego ściany boczne podświetlane są reflektorkami zatopionymi w podeście. Tablice i napisy zamiast brązu wykonane są z granitu z wyrytymi literami i symbolami graficznymi. Dwie tablice umocowane w niszach ścian zawierają nazwiska i imiona Poległych, trzecia natomiast zawiera napis główny: HARCERZOM WIELKOPOLSKIM POLEGŁYM W WALCE O NIEPODLEGŁOŚD 1918–1920. Dodano czwartą tablicę, której treśd i symbolikę graficzną wyłoniono w drodze konkursu rozstrzygniętego w dniu 21 kwietnia 1993 r. Przyznano I Nagrodę – za znak graficzny (praca konkursowa opatrzona godłem „Harcerz Orli”), II Nagrodę za treśd napisów (praca konkursowa opatrzona godłem „AD”) . Tablica ta poświęcona jest pamięci Harcerek i Harcerzy poległych oraz zamęczonych w obozach i katowniach w latach 1939–1945 oraz Harcerek i Harcerzy pomordowanych i zniewolonych w latach 1945–1956.
Budowa pomnika realizowana była w dwóch etapach: w pierwszym etapie zbudowano surową bryłę betonową bez wystroju, którą odsłonięto i poświęcono na Zlocie w dniu 23 sierpnia 1992 r., drugi etap miał byd zakooczony w grudniu 1992 r. Staje się tak dopiero po 21 latach. Przez ten okres wywołana była totalna krytyka społeczna harcerzy – zwłaszcza Seniorów, z drugiej strony trwały działania grupy zaangażowanych harcerzy oraz życzliwych Władz Miasta. Trwało też demolowanie i niszczenie elementów pomnika przez chuliganów. Dzisiaj dopiero wiemy, co było jedną z ważnych przyczyn bezskuteczności i niemożności. Po ustaniu podstawowej przyczyny oraz dzięki życzliwości wielu ludzi – w tym Władz Miasta Poznania, Radnych Miasta i Rad Osiedlowych, lepszej atmosferze społecznej powstałej po licznych wywiadach i spotkaniach w telewizji i prasie „stron” – w dniu 5 grudnia 2012 r. zawarto umowę z wykonawcą pomnika (wyłonionym podczas ogłoszonego przetargu), tj. firmą KOWMAR Zakład Kamieniarski s.c. z Olsztyna. Całośd prac zakooczono 10 lipca 2012 r. (do wykonania pozostało uporządkowanie otoczenia pomnika). Pomnik cieszy nas i jest okazją do podziękowania tym wszystkim, którzy byli życzliwi, pracowali z poświęceniem własnego czasu, zarówno Druhom, Władzy różnych szczebli, osobom cywilnym – dzięki którym możemy w dniu 28 września 2013 r. odsłonid i poświęcid POMNIK HARCERZA NA MALCIE W POZNANIU.
hm. Marian Pietrzykowski
Honorowy Przewodniczący Komisji Historycznej
Chorągwi Wielkopolskiej ZHP