www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

Komitet Honorowy obchodów 90 rocznicy Powstania Wielkopolskiego
We wtorek 18 marca 2008 r. w Urzędzie Miejskim w Wolsztynie odbyło się uroczyste spotkanie dotyczące powołania Komitetu Honorowego obchodów 90 rocznicy Powstania Wielkopolskiego.

Burmistrz Wolsztyna Andrzej Rogozinski oraz Zbigniew Kowalewicz Prezes Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 w skład Komitetu Honorowego powołali następujące osoby:

1. Adamczak Bogumiła
2. Antkowiak Florian
3. Chwalisz Zofia
4. Chrzanowski Włodzimierz
5. Grudziecka-Domagalska Anna
6. Kościański Zdzisław
7. Kotlińska Hanna
8. Kowalewicz Zbigniew
9. Kurp Ryszard
10. Lisiewicz Krzysztof
11. Majchrzak Sławomir-ks.
12. Matuszkiewicz Stefan
13. Myczka Maciej
14. Nowak Kazmierz
15. Polec Jan- ks.
16. Prządka Arleta
17. Ptak Szymon
18. Rogozinski Andrzej
19. Rokoszewski Hubert
20. Sander Maja
21. Warciarek Waldemar
22. Wieczorek Sławomir
źródło : [link widoczny dla zalogowanych]

Zdzisław

Trwają przygotowania do obchodów wybuchu Powstania Wielkopolskiego
Mimo że Powstanie Wielkopolskie wybuchło w grudniu, to już teraz trwają przygotowania do jubileuszowych obchodów, które w tym roku zapowiadają się wyjątkowo. Powodem jest ,,okrągła”, bo 90. rocznica wybuchu powstania. W całym kraju zaplanowano szczególne uroczystości. W Wolsztynie powołano komitet honorowy obchodów, w którym oprócz przedstawicieli miejscowego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 pracują także przedstawiciele samorządów lokalnych oraz muzeów i placówek kulturalnych. - Mieliśmy już kilka posiedzeń, dopinamy szczegółowy program jubileuszowych obchodów - informuje Zbigniew Kowalewicz prezes wolsztyńskiego koła TPPW.
Konkursy i komiks

W ramach 90. rocznicy jest już gotowy 45-minutowy film dydaktyczny na płycie DVD o walkach powstańczych w powiecie wolsztyńskim (dotychczas były takie filmy tylko o gminach). Oprócz tego biblioteka ma wydać książkę na podstawie pracy magisterskiej Huberta Rokoszewskiego, historyka z gimnazjum nr 2. Książka wraz z nowym filmem mają trafić do wszystkich szkół. - Cały czas trwa także konkurs na zbieranie powstańczych pamiątek, które można przynosić do muzeum regionalnego. Mogą to być archiwalne fotografie lub dokumenty. Gdy ktoś nie chce pozbywać się pamiątek, wystarczy że tylko użyczy je do skopiowania - mówi Z. Kowalewicz i zapowiada kolejne konkursy związane z Powstaniem Wielkopolskim. W planie m.in. zmagania plastyczne dla uczniów szkół podstawowych, turniej wiedzy dla gimnazjalistów oraz konkurs fotograficzny i piosenki powstańczej. Oprócz tego przewidywana jest też publikacja komiksu o powstaniu na ziemi wolsztyńskiej. - Ogłosimy konkurs na narysowanie komiksu. Myślę, że taka forma książkowa ma sporą szansę zainteresować młodszych czytelników - tłumaczy pomysłodawca komiksu Szymon Ptak, na co dzień historyk z ,,ogólniaka''.
Inscenizacja walk
W programie rocznicowych obchodów planuje się też kilka sympozjów i sesji popularno - naukowych, a działający w domu kultury teatr ,,Wisus” ma przygotować specjalne przedstawienie. Kulminacja jubileuszu będzie na początku przyszłego roku, bo właśnie w pierwszych dniach stycznia powstańcy wkroczyli do Wolsztyna. Jak to wyglądało będzie można przekonać się samemu na własne oczy... - Z grupą rekonstrukcji historycznych uzgadniamy ostatnie szczegóły styczniowej inscenizacji walk w mieście, w rejonie poczty oraz dworca - mówi Z. Kowalewicz, a oprócz rekonstrukcji walk w styczniu zaplanowano również uroczyste odsłonięcie nazwy ronda w Karpicku, które jakiś czas temu rada miejska nazwała Rondo Powstania Wielkopolskiego. Jeśli mowa o nazwach, to imię związane z powstaniem planuje dla siebie gimnazjum nr 2.

Plakaty i tablica
Za kilka miesięcy w mieście mają zawisnąć plakaty z opisem i kalendarium powstania, a przy ul. 5 stycznia ma pojawić się tablica wyjaśniająca tę nazwę, Nie wszyscy bowiem wiedzą, że właśnie 5 stycznia 1919 r. powstańcy wyzwolili Wolsztyn. Najczęściej wielu kojarzy nazwę ulicy z 1945r. i wkroczeniem wojsk radzieckich lub z... Powstaniem Styczniowym. - Mam tylko nadzieję, że szczególne w tym roku obchody wybuchu Powstania Wielkopolskiego poprawią wśród mieszkańców znajomość lokalnej historii - dodaje Z. Kowalewicz.
Piotr Drozdowski
0 68 347 40 72
[link widoczny dla zalogowanych]
Źródło: [link widoczny dla zalogowanych]

Zbigniew Cholewa

Jakie dane są podstawą do rekonstrukcji? Relacje w szczegółach bardzo się różnią. Przykładowo różnią się relacje świadków dotyczące zdobycia przez powstańców podczas walk w Wolsztynie artylerii niemieckiej.

Powstaniec Marcin Piotrowski wspomina, że wraz z grupa kilku powstańców: Wojciechem Prządką, Nikodemem Adamem, Cieślikiem i Józefem Rogozińskim przybyli z Obry i z Niałka w czasie trwania pertraktacji gromadząc się obok hotelu Kaiserhof i na podwórzu poczty. Na przejeździe kolejowym znajdowało się niemieckie działo, które postanowili zdobyć. W tym czasie oficer niemiecki Vater z Karpicka konno udawał się w stronę Niałka. Grupa Piotrowskiego ściągnęła oficera z konia i rozbroiła go, zdobywając w tym czasie działo. Oficer zdążył dać rozkaz odpalenia działa. Strzelono w kierunku hotelu, gdzie właścicielowi Paechowi urwano nogę. Zobyte działo Piotrowski z kolegami przetransportowali do Komorowa.(1)

Michał Brzeziński z Moch twierdzi, że zdobył również jedną z czterech niemieckich armat stojących w pobliżu dworca. Zrzucił z konia artylerzystę i razem z kolegą Manią pojechał na rynek siedząc na lawecie „odbywając jakby paradna defiladę na dzisiejszej ul. 5 stycznia”.(2)

Ludwik Kliś z Jażyńca wspomina z kolei, jak w chwilę po ogłoszeniu warunków pertraktacji wraz ze swoim oddziałem zobaczył przy pomniku Serca Jezusowego dwie armaty z obsługą i zaprzęgiem gotowe do odjazdu. Jako pierwszy rzucił się na Niemców Janek Wawrzynowicz. Z resztą oddziału rozbili Niemców i powiedli armaty na rynek.(3)

Wobec sprzecznych relacji i braku innych źródeł nie można dziś ustalić, które z powyższych wspomnień są zbliżone do prawdy, a które wynikają raczej z chęci przypisania sobie zasługi zdobycia armat niemieckich.

Która wersja zostanie przyjęta w rekonstrukcji?

(1) Głos Wolsztyński, nr 204 (styczeń 1969)
(2) tamże
(3) L. Kliś, Wsponienia z lat 1918-1919 napisane w 46 rocznicę oswobodzenia miasta Wolsztyna przez powstańców wielkopolskich, rękopis w zbiorach Biblioteki Kórnickiej (BK 12158)

Zdzisław

Rekonstrukcja walk powstańczych w Wolsztynie w styczniu 2009 roku będzie zapewne przedstawiała tylko różne epizody z historii Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 na tym terenie.

Osoby odpowiedzialne za rekonstrukcję / inscenizację przygotowują scenariusz, ustalają szczegóły logistyczne z władzami, dogadują się z administratorami terenu, na którym ma odbywać się inscenizacja. Przy pomocy gry uczestników , kostiumów , rekwizytów , wyposażenia , pirotechniki i broni grupa rekonstrukcji / inscenizacji zamierzają przenieść oglądających widzów w realistyczną atmosferę tamtych dni . Na ile będzie ona zbliżona do wspomnianych realiów - relacji ( sprzecznych już przed laty , każdy uczestnik widział ją ze swego miejsca uczestnictwa w wydarzeniu ale i to ulegało zmianie i zatarciu widzenia) oraz wspomnienia ppłk Stanisława Tomiaka: Walki o Wolsztyn (w: Rocznik dziejów Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 .Pod red. A. Cwojdzińskiego , Z. Grota . Poznań 1947 ) – zobaczymy w dniu 4 stycznia 2009 roku.