www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

W poznawaniu historii regionalnej Wolsztyna i okolicy ważną rolę spełnia Izba Pamięci Narodowej i Tradycji Szkoły przy Zespole szkół Zawodowych w Wolsztynie. W tym właśnie roku mija trzydziesta pierwsza rocznica jej powstania i funkcjonowania.
A oto nieco informacji o tym mini - -muzeum wolsztyńskim.
W 1975 roku ogłoszony został Alert Naczelnika ZHP wzywający harcerzy, aby z okazji 30-tej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę zbierali dokumenty i przedmioty mające wartość historyczną w szkołach i tworzyli w szkołach kąciki, względnie Izby Pamięci Narodowej i Tradycji szkoły. Do naszej szkoły uczęszczało wtedy około 1000 uczniów. Był silny szczep ZHP. Postanowiliśmy przystąpić do realizacji zadania wynikającego z Alertu.
Zaczęliśmy od apelu szkolnego, na którym Florian Antkowiak- komendant szczepu ZHP, który był jednocześnie nauczycielem historii i w. o. odczytał Alert Naczelnika ZHP. Zwrócił się z gorącym apelem dla całej młodzieży szkolnej o przynoszenie pamiątek historycznych, dotyczących Wolsztyna i okolicy. Z tym samym apelem zwrócił się także do uczestników kursów mistrzowskich i czeladniczych, odbywających się w szkole oraz do rodziców uczniów a także do osób nie związanych ze szkołą.
Przynoszone eksponaty gromadzono w szafach w gabinecie historycznym. Nazwiska ofiarodawców wpisywano do złotek księgi. Ponadto uczniowie za przynoszone eksponaty otrzymywali oceny z historii lub w. o. Były to oceny cząstkowe za aktywność. Metoda działania okazała się skuteczna. W ciągu roku szkolnego udało nam się zgromadzić bardzo dużo cennych przedmiotów kultury materialnej, oraz dokumentów mających wartość historyczną, dotyczącym Wolsztyna i okolicy.
Mimo trudności lokalowych ówczesny dyrektor mgr Ludwik Bogielczyk przekazał harcerzom specjalne pomieszczenie na stworzenie Izby Pamięci Narodowej i Tradycji Szkoły. Jako komendant Szczepan i nauczyciel historii zostałem powołany na twórcę społecznego opiekuna tejże izby. Funkcję tą pełnię do dnia dzisiejszego. Mój aktyw tworzyli członkowie kółka historycznego. Ustaliliśmy, że najfunkcjonalniejszymi meblami do wydysponowania różnorodnych eksponatów będą gabloty: wiszące, stojące oszklone szafki oraz gabloty stoły. Meble zostały wykonane przez Spółdzielnie Pracy w Zbąszyniu.
Mając funkcjonalne szafki i gabloty posegregowaliśmy eksponaty na następujące działy rodzajowe i chronologiczne:
I Dział to znaleziska prehistoryczne z okolic Wolsztyna są tu:- przedmioty z epoki kamienia, z epoki brązu oraz naczynia ceramiczne z kultury łużyckiej. Do ciekawszych eksponatów w tym dziale należą: toporki i siekierki z kamienia łupanego i gładzonego, graciki krzemienne do strzał, noże krzemienne, kamienny przęślik. Przedmioty ceramiczne z okresu kultury łużyckiej to: kilka urn (różnej wielkości) łżawiki (małe miseczki jakie używały płaczki), kadzielnica, garnki, kubki, miseczki oraz grzechotka dziecięca w postaci małej ceramicznej kaczuszki. Wyżej wymienione eksponaty pochodzą z takich miejscowości jak: Kopanica, Dębówiec k. Kębłowa, Mochy, Niałek, Chobienice, Góścieszyn, Stary Młyn, Przemęt, Błotnica, Widzim, Nowa Wieś, Kiełkowo. Część z tych pamiątek przekazał do IPN były dyrektor szkoły Zygfryd Kutzner, niektóre przynieśli uczestnicy kursów mistrzowskich i czeladniczych ( z okolic Kopanicy i Chobienic) oraz uczniowie naszego zespołu szkół a także osoby nie związane ze szkołą m.in. pan K. Krawczyk. Większość pamiątek z okresu kultury łużyckiej wydobyli członkowie kółka historycznego z ziemi w miejscowości Błotnica
II Dział to Wolsztyn i okolice w okresie zaboru pruskiego
W tym dziale do ciekawszych eksponatów należą
· 4 książeczki wojskowe (militar pasy) naszych pradziadków, którzy musieli służyć w armii pruskiej
· 2 świadectwa szkolne Polaków, którzy musieli się uczyć w szkołach w języku niemieckim. Na świadectwie p. Stanisława Frąckowiaka z Wioski jest dopisek w miejscu przeznaczonym na uwagi: „Brał udział w strajku szkolnym. Pan Frąckowiak przekazał to świadectwo do IPN w 1975 roku. Jestem także w posiadaniu relacji p. Frąckowiaka o przebiegu strajku szkolnego, w którym uczestniczył
· w dziale tym jest także zdjęcie Michała Drzymały z żoną oraz zdjęcia doktora Roberta Kocha
III Dział. Udział mieszkańców Wolsztyna i okolicy w Powstaniu Wielkopolskim w 1918/19
Są tu: - zdjęcia dokumentalne przedstawiające wartę powstańczą na moście w Kopanicy oraz powstańców na kopanickim przyczółku
· zdjęcia indywidualne powstańców; Marcina Piotrowskiego, Władysława Szkudlarka, Ferdynanda Fiebiga, Władysławy Fiebig.
· zdjęcie koła Powstańców Wielkopolskich w Mochach wykonane w 1924 roku, krzyż za udział w powstaniu,
· 4 legitymacje powstańców,
· 3 dyplomy za udział w powstaniu,
· czapka i mundur powstańczy.
IV Dział. Okres międzywojenny
Są tu – dowody osobiste. Na jednym z nich jest adnotacja o udziale w robotach sezonowych w Niemczech,
· ciekawe zdjęcia rady miejskiej z burmistrem Modlińskim z 1924 roku i inne.
V Dział – Okupacja hitlerowska / lata 1939- 45/
Są tu : listy z różnych obozów koncentracyjnych pisane przez przebywających tam mieszkańców Wolsztyna i okolic do swych najbliższych m.inn. z Oświęcimia, Buchenwald, Rawenshrik, Fortu VIII w poznaniu,
· kartki żywnościowe, kartki na papierosy,
· dowody osobiste,
· książeczki pracy,
· plakietka z literą P /Polen/ jaką musieli nosić Polacy na piersiach na wierzchniej odzieży – plakietkę i dowód osobisty ofiarował p. Tomczak/
· tabliczki identyfikacyjne polskich jeńców wojennych przebywających w obozach w Niemczech. Jedna z nich to tabliczka p. porucznika Maksymiliana Ziarniaka z Wolsztyna
· są tu też zdjęcia dokumentalne przedstawiające: zbrodnię hitlerowską w Tuchorzy ekshumację ofiar zamordowanych na Bielniku
VI Dział. Obóz jeniecki w Komorowie.
Jest tu: - drewniak jeńca radzieckiego ,
· tabakiera z rogu,
· 12 listów napisanych do sanitariusza obozowego, który był Polakiem,
· kilka zdjęć grupowych przedstawiających jeńców,
· piękny koszyczek ze słomy wykonany przez jeńca i ofiarowany p. Nowak. W/w przekazała ten koszyczek do IPN
· opis życia obozowego zredagowany na podstawie relacji polskich rzemieślników z Wolsztyna, którzy pracowali w obozie.
VII Dział. Militaria
Są tu: - bagnety z okresu I wojny światowej, którymi walczyli powstańcy wielkopolscy
· bagnety będące na wyposażeniu wojska polskiego w okresie międzywojennym oraz podczas II wojny światowej,
· rakietnica z II wojny światowej
· hełm,
· maski p.gazowe,
· łuski od różnych pocisków z okresu II wojny światowej,
· mundur i czapka oficera polskiego (p. Kutznera).
VIII Dział. Numizmatyka.
Są tu różnorodne monety i banknoty używane na naszych ziemiach od 1793 roku do czasów najnowszych.
IX Dział. Różne pamiątki kultury materialnej z ostatnich stuleci
Jest tu: - patelnia do palenia kawy, moździerz do rozcierania pieprzu, waga siedemnastowieczna, kopanka, żelazko na węgiel i na duszę, kołowrotek, kibżynka.
X Dział „Patron Szkoły” – Marcin Rożek
Jest tu:
· zdjęcie przedstawiające rodzinę państwa Rożków, kiedy Marcin był jeszcze małym chłopcem, zdjęcie artysty z okresu powstania wielkopolskiego,
· zdjęcia niektórych rzeźb M. Rożka,
· świadectwo pracy wypisane własnoręcznie przez M. Rożka swej gospodyni pani St. Hamrol,
· fragment listu i fotokopie kart pocztowych pisanych przez M. Rożka do p. E. Przymuszały w okresie okupacji. M.R podpisywał je pseudonimem Roman Marcinkowski.
· Akt nadania szkole imienia ZSZ im M. Rożka w Wolsztynie.
XI Dział „Tradycja szkoły”. Są tu:
· kroniki szkoły,
· dyplomy przyznane szkole,
· historia szkoły,
· kolejni dyrektorzy szkoły tablo,
· akt erekcyjny szkoły,
· Tablo przedstawiające pracowników szkoły,
· Niektóre tabla klas kończących,
· Pamiątki pierwszego dyrektora zsz pana Zygfryda Kutznera /dyplomy, odznaczenia, biografia/
XII Dział. Różne
Do cennych eksponatów, które, nie są ujęte w żadnym z wymienionych działów należą: - czapka i zdjęcia ofiarowane przez pana Pabicha z Moch – uczestnika walk o Monte Cassino,
· 2 obrazy o tematyce wojennej ofiarowane przez p. H. Kutznera,
· fotografia przedstawiająca grot oszczepu rycerza ................... z Komorowa, który założył miasto Wolsztyn (oryginalny grot znajduje się u p. Tomińskiego w Niałku)
· fotografia Starego Młyna k. Wolsztyna,
· zbiór plakietek i medali i odznaczeń,
· tajna prasa z okresu okupacji hitlerowskiej

Zgromadzenie tak dużej ilości eksponatów było możliwe dzięki stałej akcji propagandowej. Większość eksponatów dostarczyła młodzież szkolna, uczestnicy kursów doskonalenia zawodowego oraz osoby nie związane ze szkołą mieszkające w Wolsztynie i w okolicy np. były dyrektor Zygfryd Kutzner, por. H Kutnzer, p. Biberstein. Dużej pomocy w tworzeniu i utrzymaniu Izby Pamięci udzielili dyrektorzy szkoły: mgr L.Bogielczyk, mgr H. Łuczka, mgr Zbigniew Kowalewicz, mgr Tadeusz Śnita oraz pracownicy administracyjni szkoły.
W ciągu 25 lat swego istnienia IPN i TS spełniała ogromną rolę w kształtowaniu postaw patriotycznych młodzieży i starszego społeczeństwa. Stworzyła wspaniałe warunki do odbywania niektórych lekcji historii i wiedzy obywatelskiej oraz zajęć kółka historycznego. W ciągu 25 lat zwiedziło ją 625 wycieczek- 10625 osób. Odwiedzała ja młodzież szkolna z Wolsztyna i okolicy na koloniach i obozach oraz dorośli. W roku 1984 odwiedziło Izbę delegacja z Etiopii z Ministrem Oświaty. Delegacji towarzyszył delegat MEN z Warszawy oraz Kurator Oświaty i Wychowania z Zielonej Góry mgr Henryk Baturo. W roku 1997 zwiedził Izbę kierownik Wydziału Oświaty z Holandii.
Nasza Izba Pamięci bardzo się zwiedzającym podoba. Świadczą o tym ich wypowiedzi oraz zapisy w Księdze Pamiątkowej Izby. W 1984 roku nasza Izba została odznaczona złotym medalem i dyplomem uznania.
Kiedy tworzyłem IPN i TŚ NIE MYŚLAŁEM,ŻE PRZETRWA ONA 31 LAT.Jest ona ogólnie dostępna. Obecnie znajduje się w podziemiach szkoły, bowiem pierwotny lokal został zamieniony na salę lekcyjną ze względu na ogromną ciasnotę lokalową szkoły. Nie wpłynęło to na jej atrakcyjność.
Dzięki IPN i TS ocalona została cząstka wolsztyńskiej historii.
Serdecznie zapraszam do zwiedzania naszego mini-muzeum.
Wystarczy zgłosić się w sekretariacie szkoły. Na każde wezwanie jestem do dyspozycji.
TELEFON DO SZKOŁY 683842130
MÓJ TELEFON 683842819
mgr Florian Antkowiak
Wolsztyn, Lipowa 29

Źródło: [link widoczny dla zalogowanych]